Ümumi qeydlər

Gələcək nəticələr 2017-2020 illəri əhatə edən əvvəlki hədəflər qrupundan öyrənilmiş dərslər əsasında hazırlanmalıdır. Bu hədəflər real, mümkün və ölçülə bilən olmalıdır. Aİ ilə münasibətlərdə ayrı-ayrı tərəfdaş ölkələrin müxtəlif ambisiyalarına uyğun olmalıdırlar. Eyni zamanda, Aİ daim dəyişən ehtiyac və şərtlərə uyğunlaşmalı və gözləntilərini yenidən nəzərdən keçirməlidir. Bu baxımdan Aİ-nın böyük çevikliyi Şərq Tərəfdaşlığının canlılığı və aktuallığının qorunmasında həlledici rol oynayacaqdır.

5 siyasət məqsədi


1. Dayanıqlı, davamlı və inteqrasiya olunmuş iqtisadiyyat;

➢ Növbəti normal və bir neçə üfiqdə planlaşdırmağa hazırlıq vəziyyətinə keçməyə təcili ehtiyac var. Hərtərəfli iqtisadi siyasət rəqəmsallaşdırma, İnternet bağlantısı və yeniliyə diqqət yetirərək, səhiyyə və təşkilatların gücləndirilməsi, ticarət və investisiya qoyuluşunu asanlaşdırmaq tədbirlərinə beynəlxalq dəstəklə birləşdirilməlidir.

Kiçik və Orta Müəssisələrin (KOM) dirçəldilməsi və beynəlmiləlləşdirilməsinə yönəlmiş tədbirlər iqtisadi inkişafın miqyasının genişləndirilməsində prioritetdir. Tərəfdaş ölkələrdə yaradılan “KOM inkişaf fondları”nda Avropa maliyyə qurumlarının iştirakını və "yaşıl iqtisadiyyata" keçidi asanlaşdıracaq innovativ maliyyələşdirmə metodlarının tətbiqini gözləyirik.

➢ Ticarəti stimullaşdırmaq üçün Aİ-nin kənd təsərrüfatı / qida məhsullarını Aİ-na ixrac etmək hüququ verən qurumların sayının artırılması üçün Azərbaycanla işləməsini gözləyirik. Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi sanitar və fitosanitar tədbirlərin (SFT) Aİ standartlarına uyğun gücləndirilməsinə yönəlmiş iddialı islahat strategiyasına başlamışdır.

➢ Enerji bağlılığı məsələsinə gəldikdə, Cənub Qaz Dəhlizinin (CQD) uğurunu əsas götürməliyik. Qərbi Balkanlardakı həmkarlarımızla daha geniş bir coğrafi bölgəyə qaz tədarükünü genişləndirmək üçün sıx işləyirik. CQD, tədarük mənbələrini və marşrutlarını şaxələndirməyi hədəfləyən Qərbi Balkanlarda Aİ-nin siyasət prioritetlərinin həyata keçirilməsində mühüm rol oynayacaqdır.

➢ Nəqliyyat bağlılığına gəldikdə, Aİ dəstəyi Şərq-Qərb və Şimal-Cənub ticarət dəhlizlərinin inkişafı üçün çox vacibdir. Biz, həmçinin Aİ-ni Mərkəzi Asiyaya və ondan kənarda alternativ bir marşrut təmin edəcək GUAM nəqliyyat dəhlizi, həmçinin ATƏT-in "Xəzər Dənizi Bölgəsində Yaşıl Limanların və Bağlantıların İnkişafına Dəstək" layihəsini təmin etmək üçün səyləri dəstəkləməyə çağırırıq.

2. Hesablı təşkilatlar, qanunun aliliyi və təhlükəsizlik

➢ Dövlət idarəçiliyində şəffaflıq və hesabatlılıq standartlarının Avropa standartlarına uyğunlaşdırılması daxili siyasətin əsas prioritetidir və bu istiqamətdə gələcək əməkdaşlığa hazırıq.

➢ Ədliyyə sektorundakı islahatları, o cümlədən hakimlərin təhsili ilə, daim dəstəklədiyinə görə Aİ-na minnətdar olacağıq.

➢ Biz Aİ-nın beynəlxalq hüquqa dair prinsipial mövqeyini və münaqişələrin Helsinki Yekun Aktı prinsipləri, xüsusilə də dövlətlərin beynəlxalq tanınmış sərhədləri çərçivəsində ərazi bütövlüyünə dəstək əsasında həlli mövqeyini yüksək qiymətləndiririk. Aİ-nin həll olunmamış münaqişələrin dinc yolla həllini təşviq etməsini, xüsusilə işğal olunmuş ərazilərdə qeyri-qanuni məskunlaşma, infrastruktur layihələri vasitəsilə status-kvonun möhkəmləndirilməsinə yönəlmiş qanunsuz fəaliyyətə və münaqişənin siyasi həllini pozmaq üçün mövcud formatları dəyişdirmək cəhdlərinə qarşı öz siyasət və təcrübələrində beynəlxalq hüquqa hörmətin gücləndirilməsi yanaşmasını davam etdirəcəyini gözləyirik.

➢ Aİ-nın fərqləndirmə siyasəti bütün tərəfdaşları qorumaq üçün vacibdir. Biz bunu yüksək qiymətləndiririk, lakin bu, Şərq Tərəfdaşlığının bəzi tərəfdaş ölkələri kimi beynəlxalq hüquq prinsiplərindən sui-istifadə və ya yanlış şərh edilməsinə səbəb olmamalıdır.

➢ Bütün bölgə üçün başqa bir ciddi təhlükə Sovet dövründən qalmış Yerin ən zəlzələyə meylli bölgələrindən birində yerləşən atom elektrik stansiyasıdır. Aİ-nin beynəlxalq nüvə təhlükəsizliyi standartlarına uyğun olaraq təkmilləşdirilə bilməyən köhnəlmiş nüvə elektrik stansiyalarının bağlanması və təhlükəsiz istismardan çıxarılmasını təmin etmək üçün səylərini artıracağını gözləyirik.

3. Ətraf mühitin və iqlimin təsirlərinə qarşı müqavimət

➢ Qlobal tullantıların aradan qaldırılması üçün regional və beynəlxalq səylərin artırılması və konkret layihələr vasitəsilə daha yaşıl iqtisadiyyat yaratmaq üçün işlərin aparılması vacibdir.

➢ 1992-ci il Helsinki Konvensiyası da daxil olmaqla su əməkdaşlığı ilə bağlı beynəlxalq sazişlərə üst axın ölkələrinin qoşulması və bu sazişlərin həyata keçirilməsini asanlaşdırmaq üçün Azərbaycan Aİ ilə sıx əməkdaşlıqda maraqlıdır.

➢ Yaxşı işləyən və müasir ictimai sağlamlıq milli təhlükəsizliyin vacib bir hissəsidir. COVID-19, bu sahədə davamlılığı artırmağın zəruri olduğuna dair bir xatırlatma oldu. Tibbi səhiyyə sahəsində praktiki əməkdaşlıq, o cümlədən tibb işçilərinin hazırlanması Şərq Tərəfdaşlığına nəzərə çarpan nəticələr gətirəcəkdir.

4. Dayanıqlı rəqəmsal transformasiya;

➢ Azərbaycan hazırda hökumətin rəqəmsal tranaformasiya strategiyası üzərində işləyir. Süni intellekt inkişaf etdirmək və potensial kiber təhlükəsizlik təhlükələrini aradan qaldırmaq üçün “Microsoft” ilə sıx işləyirik. İnsanların rəqəmsal bacarıqlarına dair startapların təşviqi iqtisadiyyatımızı neft sektorundan şaxələndirməyə kömək edəcəkdir. Yerli Kiçik və Orta Müəssisələrə Aİ-nın innovativ ekosistemləri ilə əlaqələrini gücləndirməyə kömək edəcək Aİ ilə işləməyə hazırıq.

➢ Tərəfdaş ölkələr rouminq tariflərinin uyğunlaşdırılması üçün hüquqi baza inkişaf etdirir. Bu çalışma Aİ-nin, Şərq Tərəfdaşlığı ölkələri ilə rouminq tariflərini azaltmaq üçün işləmək öhdəliyi ilə tamamlanmalıdır. Bu, vətəndaşlarımız üçün nəzərə çarpan nəticələrdən biri olacaqdır.

5. Dayanıqlı, ədalətli və əhatəli cəmiyyətlər;

➢ İnsan kapitalına, xüsusilə gənclərə investisiya qoyuluşu sosial və iqtisadi dayanıqlığın möhkəmləndirilməsində əsas rol oynayacaqdır. COVID-19 səbəb olduğu təhsil sektorundakı fəsadları aradan qaldırmaq üçün davamlı həllər hazırlamalıyıq.

➢ Münaqişədən zərər çəkmiş əhalinin hüquqlarına hörmətin təmin edilməsi, zorla qovulan azərbaycanlıların öz vətənlərinə qayıtmaq hüquqlarını təmin etmək üçün məqsədyönlü tədbirləri əhatə etməlidir. Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsinin azərbaycanlı və erməni icmaları arasında dialoqun asanlaşdırılması müvafiq etimadın qurulması tədbiri ola bilər.

➢ Avropa Komissiyasının viza və readmissiya sazişlərinin icrası ilə bağlı verdiyi müsbət rəyləri çox yüksək qiymətləndiririk. Vizanın liberallaşdırılması dialoqunun açılması Aİ ilə əməkdaşlığımızın vacib mərhələsi ola bilər.

➢ İrqi və dini ayrı-seçkilik təəssüf ki, insan həyatını itirilməsinə səbəb olur, icmalar arasında nifrət və zorakılıq yayır. Dözümlülüyü, müxtəlifliyi və dinc yanaşı yaşamağı təşviq etmək, zorakılıq, separatizm, ekstremizm və ksenofobiya da daxil olmaqla hər cür zorakılığa qarşı mübarizə aparmaq üçün birlikdə çalışmalıyıq.