No:103/20, Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər naziri cənab Elmar Məmmədyarovun 12 May 2020-ci il tarixində video konfrans şəklində keçirilmiş MDB Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclasında çıxışı
Qeyri-rəsmi tərcümə
Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər naziri cənab Elmar Məmmədyarovun
12 May 2020-ci il tarixində video konfrans şəklində keçirilmiş MDB Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclasında çıxışı
Hörmətli Əbdüləziz Hafizoviç,
Hörmətli həmkarlar,
İcazə verin Azərbaycan Respublikası adından və şəxsən öz adımdan sizi, habelə MDB Xarici İşlər Nazirləri Şurasının üzvlərini salamlayım və bugünkü iclasın təşəbbüskarı, MDB Xarici İşlər Nazirləri Şurasının sədri Abdüləziz Hafizoviçə təşəkkürümü bildirim.
İlk növbədə, 1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində faşizm üzərində qələbənin 75 illiyi münasibətilə təbriklərimi çatdırmaq istərdim. Ümumi zəfər olan bu qələbənin əldə edilməsinə Azərbaycanın xalqının da önəmli töhfəsi olub. Bəşər tarixinin ən dəhşətli savaşlarından olan müharibədə qələbənin əldə olunmasında xidmətləri olan hər bir kəsin xatirəsi daima yaşayacaqdır. Eyni zamanda, onu da vurğulamaq istərdim ki, biz xüsusilə bölgəmizdə nasist hərəkatının və nasist hərəkatı ilə əməkdaşlıq edənlərin hər hansı bir formada, o cümlədən heykəllərin ucaldılması yolu ilə qəhrəmanlaşdırılması hallarından ciddi narahatıq. Bu kimi narahatlıq doğuran meyllərin birgə səylərimiz nəticəsində aradan qaldırılmasını vacib hesab edirik.
Qeyd etmək istərdim ki, bugünkü görüşümüz çətin bir vaxtda - COVID-19 koronavirus pandemiyası dövründə keçirilir. Pandemiya, şübhəsiz ki, beynəlxalq fəaliyyətə təsir göstərir. Böhran səbəbindən bəzi görüşlər, səfərlər, eləcə də beynəlxalq tədbirlər təxirə salınmışdır. Lakin, eyni zamanda bir çox görüşlərin bugünkü kimi - video konfrans rejimində fərqli bir formatda keçirilməsinin şahidi oluruq.
Hamımız şahidi oluruq ki, pandemiya beynəlxalq səviyyədə əməkdaşlıq, qarşılıqlı yardım və əlaqələndirmənin səmərəliliyinin artırılmasının zəruriliyini açıq şəkildə nümayiş etdirdi. COVID-19 dünyanın qlobal böhranlara hazırlığının bir növ sınağına çevrildi.
Azərbaycan həm ölkədə, həm də dünyada koronavirus pandemiyası ilə mübarizədə fəal rol oynayır. Azərbaycan qlobal həmrəylik nümayiş etdirərək, Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına koronavirusla mübarizəyə könüllü ianə olaraq 10 milyon ABŞ dolları ayırmışdır. Azərbaycan, eyni zamanda, ayrı-ayrı ölkələrə də maddi və maliyyə yardımı göstərir.
Azərbaycanın koronavirusun ölkə daxilində yayılmasının qarşısını almaq üçün atdığı operativ və qabaqlayıcı addımlar barədə məlumatı diqqətinizə çatdırmaq istərdim. Yaranmış şərtlərə uyğun olaraq məhdudlaşdırıcı tədbirlər həyata keçirildi. Belə ki, fevral ayında Azərbaycan Respublikası ərazisinə yeni koronavirus infeksiyasının gətirilməsi və yayılmasına dair ilkin xəbərdarlıq üzrə Azərbaycan Nazirlər Kabineti yanında operativ qərargah yaradıldı. Mart ayının əvvəlindən etibarən ölkədə bütün təhsil müəssisələrində tədris prosesi mərhələli şəkildə dayandırıldı. Ölkədə planlaşdırılan bütün kütləvi tədbirlər təxirə salındı və ya ləğv edildi. Mart ayının ortalarında bir sıra sosial təcrid tədbirlərini əhatə edən xüsusi bir rejim tətbiq edildi və martın ayının sonlarından etibarən ölkədə xüsusi karantin rejimi tətbiq olundu.
Bu gün Azərbaycan hökuməti yaranmış presedenti olmayan çətinlikləri uğurla aradan qaldırmaq üçün bütün zəruri tədbirləri görür. Dövlətin bütün resursları səfərbər olunub və müəyyən olunmuş məqsədlərə nail olmaq üçün onlardan səmərəli şəkildə istifadə olunur.
Ölkə sərhəddindən kənarda qalmış vətəndaşlarımızın təxliyəsi böhran şəraitində ən vacib vəzifələrdən birinə çevrilmişdir. Hal hazırda yaranmış vəziyyətdə vətəndaşlarımızın digər ölkələrdən geri qaytarılması üçün bütün lazımi tədbirlər görülmüşdür. Bu tədbirlər davam etdirilir və hazırda 20 minə yaxın Azərbaycan vətəndaşı vətənlərinə qaytarılıb.
Dövri sərtləşdirilmiş məhdudlaşdırıcı tədbirlərin nəticəsi müsbət olmuşdur və son üç həftə ərzində Azərbaycanda müsbət tendensiya müşahidə olunur. Yəni, koronavirusdan sağalmış insanların sayı yoluxmuş insanlardan çoxdur. Ölüm hallarının nisbətinin aşağı olması işin müsbət istiqamətdə aparıldığını göstərir. Mayın ayının 4-dən etibarən Azərbaycan məhdudlaşdırıcı tədbirlərin yumşaldılmasının ikinci fazasına keçmişdir.
Hesab edirəm ki, MDB, COVID-19 koronavirus infeksiyasının yayılması ilə mübarizədə birgə səyləri müzakirə etmək, habelə milli səviyyədə həyata keçirdiyimiz tədbirlərlə bağlı təcrübə mübadiləsi, lazımlı vaxtda bir-birimizə dəstək nümayiş etdirmək və xalqlarımız arasında həmrəyliyi gücləndirmək üçün vacib bir platformadır.
Əziz həmkarlar, hazırkı gündəlik beynəlxalq gənclər əməkdaşlığı kimi humanitar əməkdaşlığın, eləcə də bədən tərbiyəsi və idman sahəsində əməkdaşlığın inkişafı kimi aktual məsələlərin müzakirəsini nəzərdə tutur. Azərbaycanda bu sahələrə böyük diqqət yetirilir. Humanitar sahədə və mədəniyyət sahəsində ənənəvi sıx əlaqələr ölkələrimiz arasında əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi üçün münbit zəmin təşkil edir.
Bununla əlaqədar, bugünkü iclasda Müstəqil Dövlətlər Birliyinə üzv dövlətlərin 2021-2030-cu illərdə bədən tərbiyəsi və idman sahəsində əməkdaşlığının inkişafı strategiyası layihəsi haqqında Qərarın imzalanmasının vacibliyini qeyd etmək istərdim. Əminəm ki, bu Strategiya bədən tərbiyəsi və idman sahəsindəki əməkdaşlığımızı əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirməyə, vətəndaşların bədən tərbiyəsi və idmana cəlb edilməsində mühüm nəticələr əldə etməyə imkan verəcəkdir.
Bildiyiniz kimi, çox qısa bir müddətdə Azərbaycan müxtəlif beynəlxalq səviyyəli tədbirlərin keçirildiyi idman yarışlarının mərkəzinə çevrilmişdir. Dövlətin idmana verdiyi dəstək, dövlət proqramlarının icrası beynəlxalq idman strukturları tərəfindən yüksək qiymətləndirilir.
Son beş ildə respublikamızda bir çox idman növləri üzrə Avropa Oyunları, İslam Həmrəyliyi Oyunları, o cümlədən Dünya və Avropa çempionatları, Dünya Kubokları və Qran Pri yarışları kimi beynəlxalq miqyaslı tədbirlər uğurla keçirilmişdir. Bu il də ölkəmizdə yenidən mötəbər idman yarışlarının keçirilməsi planlaşdırılırdı. Onların arasında dörddə bir final da daxil olmaqla futbol üzrə Avropa çempionatının dörd oyunu var. Lakin, koronavirus pandemiyası ilə əlaqədar olaraq, Avropa Futbol Assosiasiyaları Birliyi (UEFA) Avropa çempionatı üçün tarixləri 2020-ci ildən 2021-ci ilə keçirdi.
Əminəm ki, bu gün qəbul olunan “Müstəqil Dövlətlər Birliyinə üzv dövlətlərin 2021-2030-cu illər üçün Beynəlxalq Gənclər Əməkdaşlıq Strategiyası haqqında" Qərar, MDB çərçivəsində beynəlxalq gənclər əməkdaşlığını əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirməyə, gəncləri dövlətlərimizin sosial-iqtisadi inkişaf problemlərinə daha fəal cəlb etməyə imkan verəcəkdir.
Hörmətli Şura üzvləri,
Bu gün dünyada hökm sürən reallıqlar sabitlik və təhlükəsizlik üçün yeni çağırışlara və təhdidlərə qarşı bütün dövlətlərin səmərəli qarşılıqlı fəaliyyətini və səylərinin əlaqələndirilməsini tələb edir.
Lakin Birlik məkanında mövcud olan həll olunmamış münaqişələr, xüsusilə də Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi Birlik daxilindəki inteqrasiya potensialını tam və effektiv şəkildə reallaşdırmağa imkan vermir və MDB-yə üzv olan dövlətlərin yeni çağırışlara və təhdidlərə qarşı daha sıx qarşılıqlı fəaliyyətinə əsas maneədir.
Ermənistan rəhbərliyinin son açıqlamaları göstərir ki, Ermənistan tərəfi münaqişənin dinc yolla nizamlanması prosesinin aktivləşdirilməsinə mane olmaq üçün əlindən gələni edir və bununla da regional sabitliyə və təhlükəsizliyə yeni təhdidlər yaradır.
Azərbaycan münaqişənin ən qısa zamanda siyasi həllinə sadiqdir. Bununla yanaşı, danışıqlar əbədi davam edə bilməz və danışıqlar güc tətbiqi, işğal və etnik təmizləmə nəticəsində yaranmış vəziyyətin davam etdirilməsinə və saxlanılmasına xidmət etməməlidir.
Bir daha xatırlatmaq istərdim ki, BMT Nizamnaməsində, Helsinki Yekun Aktında, Paris Xartiyası və BMT Təhlükəsizlik Şurasının məlum qətnamələrində qeyd olunduğu kimi, Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədləri çərçivəsində bütün vasitələrlə ərazi bütövlüyünü bərpa etmək hüququ vardır.
Münaqişələrin dövlətlərin suverenliyi, ərazi bütövlüyü və sərhədlərinin toxunulmazlığına əsaslanan tezliklə həlli, şübhəsiz ki, bölgədə regional və beynəlxalq təhlükəsizliyin, sosial tərəqqinin və regionda iqtisadi əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə kömək edəcəkdir.
Diqqətinizə görə təşəkkür edirəm.
***
Выступление
Министра иностранных дел Азербайджанской Республики
г-на Эльмара Мамедъярова
на заседании Совета министров иностранных дел СНГ
12 мая 2020 года, в режиме видеоконференции
Уважаемый Абдулазиз Хафизович,
Уважаемые коллеги,
Позвольте от имени Азербайджанской Республики и лично от своего имени поприветствовать Вас, а также членов Совета министров иностранных дел СНГ и выразить признательность инициатору сегодняшнего заседания - Председателю Совета министров иностранных дел СНГ Абдулазизу Хафизовичу.
Прежде всего, я хотел бы поздравить вас с 75-й годовщиной победы над фашизмом в Великой Отечественной войне 1941-1945 годов. Народ Азербайджана также внес важный вклад в эту общую победу. Память о всех, кто способствовал победе в войне, одной из самых страшных войн в истории человечества, будет жить вечно. В то же время я хотел бы подчеркнуть, что мы особенно обеспокоены героизацией нацистского движения и тех, кто сотрудничает с нацистским движением в нашем регионе в любой форме, включая установку памятников. Мы считаем важным устранить такие тревожные тенденции в результате наших совместных усилий.
Хотелось бы отметить, что наша сегодняшняя встреча проходит в сложное время – в период пандемии коронавируса COVID-19. Пандемия, несомненно, влияет на международную деятельность. Из-за кризиса некоторые встречи, визиты, а также международные мероприятия были отложены. Однако вместе с тем мы являемся свидетелями того, что многие встречи проводятся в ином формате, как сегодня - в режиме видеоконференций.
Все мы также являемся свидетелями, что пандемия ясно продемонстрировала необходимость повышения эффективности сотрудничества, взаимопомощи и координации на международном уровне. COVID-19 стала своего рода проверкой готовности мира к глобальным кризисам.
Азербайджан играет активную роль в борьбе с пандемией коронавируса как в стране, так и в мире. Демонстрируя глобальную солидарность, Азербайджан выделил Всемирной организации здравоохранения добровольную финансовую помощь в борьбе с коронавирусом в размере 10 млн долларов США. Азербайджан также оказывает финансовую и материальную помощь отдельным странам.
Хотел бы также довести до вашего внимания информацию о предпринимаемых Азербайджаном оперативных и упредительных шагах для предотвращения распространения коронавируса внутри страны. В соответствии со сложившимися условиями были приняты ограничительные меры. Так, в феврале при Кабинете министров Азербайджана был создан оперативный штаб по предупреждению завоза и распространения новой коронавирусной инфекции на территории Азербайджанской Республики. С начала марта в стране поэтапно был приостановлен учебный процесс во всех образовательных учреждениях. Все запланированные на территории страны массовые мероприятия были перенесены или отменены. С середины марта был введен особый режим, включающий ряд мер социальной изоляции, а с конца марта – специальный карантинный режим.
Сегодня Правительство Азербайджана предпринимает все необходимые меры для успешного преодоления возникших беспрецедентных трудностей. Все ресурсы государства мобилизованы и эффективно внедряются в достижении поставленных целей.
Эвакуация наших граждан на Родину, оказавшихся за границей, стала одной из важнейших задач в условиях кризиса. На данный момент, в сложившейся ситуации, были приняты все необходимые меры для возвращения наших граждан из других стран. Эти меры продолжаются, и на сегодняшний день около 20 000 граждан Азербайджана были возвращены на Родину.
Результат периодически ужесточаемых ограничительных мер был положительным, и вот уже три недели в Азербайджане наблюдается положительная динамика. То есть, выздоровевших от коронавируса людей больше, чем инфицированных. Относительно низкий процент смертности свидетельствует о том, что работа ведется в позитивном направлении. С 4 мая в Азербайджане приступили ко второй фазе смягчению ограничительных мер.
Считаю, что СНГ является важной площадкой для обсуждения совместных усилий по борьбе с распространением коронавирусной инфекции COVID-19, а также обмена опытом относительно действий, предпринимаемых нами на национальном уровне, оказания поддержки друг другу в нужный момент и укрепления солидарности между нашими народами.
Уважаемые коллеги, нынешняя повестка дня предусматривает обсуждение актуальных вопросов в таких сферах гуманитарного сотрудничества, как международное молодежное сотрудничество, а также развитие сотрудничества в области физической культуры и спорта. В Азербайджане уделяется этим сферам очень большое внимание. Традиционные тесные связи в гуманитарной сфере и в области культуры являются благодатной почвой для укрепления сотрудничества между нашими странами.
В связи с этим, хотелось бы отметить значимость подписания на сегодняшнем заседании Решение о проекте Стратегии развития сотрудничества государств-участников Содружества Независимых Государств в области физической культуры и спорта на 2021-2030 годы. Уверен, что данная Стратегия позволит нам значительно укрепить наше сотрудничество в области физической культуры и спорта, достичь важных результатов в деле привлечении граждан к занятиям физической культуры и спортом.
Как известно, Азербайджан за очень короткое время превратился центр спортивных соревнований, где проводятся мероприятия различного международного уровня. Поддержка, оказываемая государством спорту, реализация государственных программ высоко оцениваются международными спортивными структурами.
В течение последних пяти лет в нашей республике были успешно проведены такие мероприятия международного масштаба, как Европейские игры, Игры исламской солидарности, в том числе чемпионаты мира и Европы, кубки мира и соревнования Гран-при по многим видам спорта. В этом году у нас вновь планировалось проведение престижных спортивных соревнований. Среди них - четыре матча чемпионата Европы по футболу, в том числе, один четвертьфинал. Однако, в связи с пандемией коронавируса Союз европейских футбольных ассоциаций (УЕФА) сместил сроки проведения чемпионата Европы с 2020 на 2021 год.
Уверен, что принимаемый сегодня Решение «О проекте Стратегии международного молодежного сотрудничества государств-участников Содружества Независимых Государств на 2021-2030 годы» позволить нам существенно расширить международное молодежное сотрудничества в рамках СНГ, более активно привлекать молодежь к решению задач социально-экономического развития наших государств.
Уважаемые члены Совета,
Сложившиеся сегодня в мире реалии требуют эффективного взаимодействия и координации усилий всех государств в противодействии новым вызовам и угрозам стабильности и безопасности.
Однако, существующие на пространстве Содружества неурегулированные конфликты, в частности армяно-азербайджанский нагорно-карабахский конфликт, не позволяют в полной мере и эффективно реализовать интеграционный потенциал в рамках Содружества и являются главным препятствием для более тесного взаимодействия государств - участников СНГ в противодействии новым вызовам и угрозам.
Последние заявления руководства Армении показывают, что армянская сторона всячески старается препятствовать активизации процесса мирного урегулирования конфликта, тем самым создовая новые угрозы региональной стабильности и безопасности.
Азербайджан привержен скорейшему политическому урегулированию конфликта. Вместе с тем, переговоры не могут длиться вечно и не должны служить продолжению и сохранению ситуации, возникшей в результате применения силы, оккупации и этнических чисток.
Хотел бы еще раз напомнить, что Азербайджан имеет полное право на восстановление своей территориальной целостности всеми средствами в пределах его международно-признанных границ, как это зафиксировано в Уставе ООН, Хельсинском Заключительном Акте, Парижской Хартии и известных резолюциях СБ ООН.
Скорейшее урегулирование конфликтов на основе суверенитета, территориальной целостности и нерушимости границ государств, несомненно, будет способствовать укреплению региональной и международной безопасности, социальному прогрессу и экономическому сотрудничеству в регионе.
Благодарю за внимание.